หากคุณเพิ่งเริ่มต้นเรียนรู้การเทรดในตลาด Forex คำว่า “Pip” เป็นหนึ่งในคำศัพท์ที่คุณจะได้ยินบ่อยที่สุด และเป็นพื้นฐานสำคัญที่ต้องเข้าใจให้ชัดเจน Pip คือหน่วยวัดการเปลี่ยนแปลงของราคาในคู่สกุลเงิน แม้จะมีค่าที่เล็กมากเพียง 0.0001 แต่ผลกระทบของมันต่อกำไรหรือขาดทุนของคุณกลับมีความสำคัญอย่างยิ่ง บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจว่า pip คืออะไร ทำไมมันจึงสำคัญ และจะคำนวณมูลค่า pip ได้อย่างไร เพื่อให้คุณสามารถวางแผนการเทรดได้แม่นยำและปลอดภัยมากขึ้น

Pip คืออะไร? ความหมายที่แท้จริงในตลาด Forex
ในโลกของการเทรด Forex คำว่า Pip เป็นคำย่อมาจาก Price Interest Point หรือบางครั้งเรียกว่า “Percentage in Point” แต่ไม่ว่าจะเรียกว่าอะไร ความหมายหลักของมันคือ “หน่วยย่อยที่สุดของการเปลี่ยนแปลงราคา” ของคู่สกุลเงิน
สำหรับคู่เงินส่วนใหญ่ เช่น EUR/USD, GBP/USD หรือ AUD/USD การเคลื่อนไหวของราคา 1 Pip จะเท่ากับ 0.0001 หรือทศนิยมตำแหน่งที่ 4 ตัวอย่างเช่น:
- หากราคา EUR/USD เพิ่มจาก 1.0850 เป็น 1.0851 แสดงว่าราคาขยับขึ้นมา 1 Pip
- ถ้า GBP/USD ลดลงจาก 1.2500 เป็น 1.2480 หมายความว่าราคาร่วงลงไป 20 Pips
ข้อยกเว้น: คู่เงินที่มีเยนญี่ปุ่น (JPY) สำหรับคู่เงินที่มี JPY เป็นสกุลเงินอ้างอิง เช่น USD/JPY หรือ EUR/JPY การเปลี่ยนแปลง 1 Pip จะอยู่ที่ทศนิยมตำแหน่งที่ 2 หรือ 0.01 ตัวอย่างเช่น หาก USD/JPY เปลี่ยนจาก 145.50 เป็น 145.51 ก็ถือว่าขยับขึ้น 1 Pip
Pipette คืออะไร? มีความแตกต่างจาก Pip อย่างไร
ในยุคปัจจุบัน โบรกเกอร์หลายรายแสดงราคาในรูปแบบทศนิยม 5 ตำแหน่ง (หรือ 3 ตำแหน่งสำหรับคู่ที่เกี่ยวข้องกับ JPY) โดยตำแหน่งทศนิยมสุดท้ายนี้เรียกว่า “Pipette” หรือบางครั้งเรียกว่า “Fractional Pip”
Pipette คือหน่วยย่อยของ Pip โดยมีขนาดเท่ากับ 1 ใน 10 ของ 1 Pip หรือพูดง่ายๆ ว่า 10 Pipettes = 1 Pip
ตัวอย่างเช่น หากราคา EUR/USD เปลี่ยนจาก 1.08505 เป็น 1.08506 แสดงว่าราคาขยับไป 1 Pipette หรือ 0.1 Pip การใช้ Pipette ทำให้การกำหนดราคาแม่นยำมากขึ้น ช่วยให้สเปรด (Spread) แคบลง และเพิ่มความโปร่งใสในการซื้อขาย

วิธีคำนวณ Pip และมูลค่าของ Pip (Pip Value)
การรู้ว่า Pip คืออะไรยังไม่พอ นักเทรดต้องเข้าใจว่า “1 Pip มีมูลค่าเท่าไหร่ในเงินจริง” เพราะสิ่งนี้จะบอกคุณว่า ต่อการเคลื่อนไหวของราคาเพียง 1 Pip คุณจะได้กำไรหรือขาดทุนเป็นเงินเท่าไรในสกุลเงินของบัญชี
มูลค่าของ Pip (Pip Value) ขึ้นอยู่กับ 3 ปัจจัยหลัก ได้แก่:
- ประเภทของคู่สกุลเงินที่คุณเทรด
- ขนาด Lot ที่คุณใช้
- สกุลเงินของบัญชีเทรดที่คุณเปิด (เช่น USD, THB)
สูตรการคำนวณทั่วไปสำหรับ Pip Value (กรณีบัญชีเป็น USD):
Pip Value = (ขนาดของ Pip / อัตราแลกเปลี่ยน) × ขนาดสัญญา (Lot Size)
ตัวอย่างที่ 1: คู่เงินโดยตรง (Direct Pair) เช่น EUR/USD
สมมติว่าคุณเปิดออเดอร์ 1 Standard Lot (100,000 หน่วย) ของ EUR/USD ที่ราคา 1.0850
- ขนาดของ Pip = 0.0001
- อัตราแลกเปลี่ยน = 1.0850
- ขนาดสัญญา = 100,000
คำนวณ: (0.0001 / 1.0850) × 100,000 ≈ $9.21
หมายเหตุ: สำหรับคู่เงินที่มี USD เป็นสกุลเงินอ้างอิง (XXX/USD) มูลค่า Pip ต่อ 1 Standard Lot โดยทั่วไปอยู่ใกล้เคียงกับ $10
ตัวอย่างที่ 2: คู่เงินทางอ้อม (Indirect Pair) เช่น USD/JPY
สมมติว่าคุณเทรด USD/JPY จำนวน 1 Mini Lot (10,000 หน่วย) ที่ราคา 145.50
- ขนาดของ Pip = 0.01
- อัตราแลกเปลี่ยน = 145.50
- ขนาดสัญญา = 10,000
คำนวณ: (0.01 / 145.50) × 10,000 ≈ $0.687 สังเกตว่า Pip Value ของคู่เงิน JPY ไม่คงที่เหมือนกับคู่เงินอื่นๆและจะเปลี่ยนแปลงตามอัตราแลกเปลี่ยนจริง
Pip เกี่ยวข้องกับ Lot Size อย่างไร?
ความสัมพันธ์ระหว่าง Pip และ Lot Size เป็นสิ่งที่นักเทรดทุกคนควรเข้าใจอย่างลึกซึ้ง
- Pip คือ หน่วยวัด “ระยะทาง” ที่ราคาเคลื่อนที่
- Lot Size คือ “ปริมาณ” หรือ “ขนาด” ของการซื้อขาย
ยิ่งคุณใช้ Lot Size ใหญ่เท่าไหร่ มูลค่าต่อ Pip ก็จะยิ่งสูงขึ้นตามไปด้วย นี่คือสาเหตุที่ทำให้การเทรด 1 Standard Lot สามารถสร้างกำไรหรือขาดทุนได้อย่างรวดเร็ว แม้ราคาจะขยับเพียงเล็กน้อย ขณะที่การใช้ Micro Lot จะช่วยจำกัดความผันผวนของพอร์ตได้ดีกว่า
ตารางเปรียบเทียบมูลค่า Pip โดยประมาณ (สำหรับคู่ XXX/USD ในบัญชี USD)
ขนาด Lot | หน่วย (Units) | มูลค่า Pip โดยประมาณ |
---|
Standard Lot | 100,000 | $10 ต่อ Pip |
---|
Mini Lot | 10,000 | $1 ต่อ Pip |
---|
Micro Lot | 1,000 | $0.10 ต่อ Pip |
---|
สรุป: ทำไม Pip ถึงสำคัญต่อนักเทรด
Q: Pip คืออะไรใน Forex?
A: Pip (Price Interest Point) คือหน่วยย่อยที่สุดของการเปลี่ยนแปลงราคาในตลาด Forex โดยปกติหมายถึงทศนิยมตำแหน่งที่ 4 (0.0001) สำหรับคู่เงินส่วนใหญ่ ยกเว้นคู่ที่มี JPY ซึ่งใช้ทศนิยมตำแหน่งที่ 2 (0.01)
Q: การคำนวณ Pip ทำอย่างไร?
A: การคำนวณมูลค่า Pip ขึ้นอยู่กับคู่เงิน ขนาด Lot และสกุลเงินของบัญชี สูตรพื้นฐานคือ (ขนาดของ Pip / อัตราแลกเปลี่ยน) × ขนาดสัญญา ตัวอย่างเช่น 1 Standard Lot ของ EUR/USD มีมูลค่า 1 Pip ประมาณ $10
Q: 1 Lot มีกี่ pip?
A: นี่เป็นความเข้าใจผิดที่พบบ่อย Lot คือขนาดของคำสั่งซื้อขาย ส่วน Pip คือหน่วยการเคลื่อนไหวของราคา ดังนั้นไม่มีคำตอบว่า “1 Lot มีกี่ Pip” แต่คำถามที่ถูกต้องคือ “1 Pip มีมูลค่าเท่าไหร่เมื่อใช้ 1 Lot” ซึ่งโดยทั่วไปอยู่ที่ประมาณ $10 สำหรับคู่เงินที่มี USD เป็นสกุลเงินอ้างอิง
Q: คำว่า Pip ในตลาดหุ้นหมายถึงอะไร?
A: คำว่า Pip ไม่ได้ใช้ในตลาดหุ้น (Stock Market) โดยทั่วไป แต่จะใช้ใน Forex และ CFD ส่วนในตลาดหุ้น เราใช้คำว่า “Point” หรือ “Tick” เพื่อระบุการเคลื่อนไหวของราคาที่เล็กที่สุด ซึ่งอาจแตกต่างกันไปตามตลาดและหุ้นแต่ละตัว